KÜRT HAREKETİNİN ZAZALAR ÜZERİNDEKİ PLANI

 KÜRT HAREKETİNİN ZAZALAR ÜZERİNDEKİ PLANI

Kürtleştirme çabaları Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde Soran ve Kurmanc (Kırmanc) politikacıları İstanbul’da bir araya gelerek siyasi bir hareket oluşturdu. Ozaman İran Körfezi ile Ağrı Dağı arasındaki bölgeye talepte bulunarak bu bölgeyi harita üzerinde çizdiler. Bu bölgede yaşayan Zaza, Goran ve Lur halkları ‘Kürt’, dilleri sözde ‘Kürtçe’nin bir lehçesi ve yurtları da ‘Kürdistan’ diye ilan edildi. Günümüzde irani dilbilimi sayesinde bilinmektedirki, Zazaca, Goranca ve Lurca tamamen bağımsız dillerdir. Dolayısıyla ne konuşmacıları ‘Kürt’ tür, ne de yurtları ‘Kürdistan’ dır. Geleneksel ülke adlandırması, Arab-istan, Türk-istan, Tacik-istan misalindeki gibi ‘etnik ad’-istan = ‘ülke adı’ formülüne göre takibedilirse, ozaman Zaza yurdunun doğru adı Zazaistan olmalıdır. Kürt politikacılarının takibettiği hedefler şunlardır: o Kurmanc (Kırmanc) siyasi yönetimi kurma o Zaza’ların bölgesini işgal etme, hüküm altına alma ve kürtleştirme o Zaza’ların varlığını inkâr etme o Zaza Dili’ni lehçeye indirgeyip sözde Kürtçe’nin, yani Kırmancca’nın lehçesi diye propaganda edip uzun vadede yoketme o Sözde bilimsel iddialarla siyasi lehçe propagandası yapma ve Zaza kimliğini yoketme o Kurmancca’yı (Kırmancca’yı) resmi dil yapma, Zazaca’yı değil Kürt yazarlarla propagandacılarının, Zaza Dili’ni Kürtçe’nin lehçesine indirgeme ile ilgili sözde-bilimsel yanlış iddialarıyla metotları şunlardır: o Sesleri tahrif edeek benzer yapma o Tarhi dil farklarını yanlış olarak lehçe farkı diye gösterme o Büyük çaplı ayrılıkları görmemezlikten gelme o İrani dilbilimin tespitlerini hiçe sayma Dilbilimsel prensiplere aykırı olarak ileri sürülen yanlış iddialar yazarın Grammatik der Zaza-Sprache [Zaza Dili’nın Grameri] adlı kitabında, Die Zaza-Thematik in kurdischen Quellen [Kürt kaynaklarında Zaza konusu] bölümünde ayrıntılı olarak analiz edilip doğrular ortaya konmuştur (Selcan G, s. 64-94). Dil ile lehçenin lenguistik tanımı ve bunların siyasi istismarı şu yazılarda ayrıntılı şekilde izah edilmektedir: Zaza Milli Meselesi ile bunun gözden geçirileren genişletilen nüshası Zaza Ulusal Sorunu’unda, bölüm Zaza dili ve lehçecilik, s. 11-14 (Selcan 1994, 2004: kendi basımı, Berlin 1994, s. 20-29; http://www.zazaki.de/zazakide/ZazaUlusalSorunu2004.pdf . 1974-1996 yıllarında Avrupa’da Zaza yurtseverleriyle Kürt milliyetçileri arasında süren siyasi tartışmaların bir dökümentasyonu şu makalede mevcuttur: Lezê Serbestiya Mıletê Zazay de qıymetê zoni (Selcan 1996, Tija Sodıri, 1996, pelge 20-37; www.zazaki.de/zazakide/selcan-qiymetezoni.pdf . 2010 da Tunceli-Üniversitesinde ülkemizin tarihinde ilkolarak Zazaca seçme ders olarak öğretim programına alınınca, Kürt milliyetçileri buna karşı protesto etmişti (12.5.2010). Üniversite yönetiminin bu doğru ve cesur 20 adımına sevinip destekliyeceğine, karşı çıktılar. Bunun üzerine Zaza Aydın ve Kurumları üniversite yönetimiyle dayanışmada bulundular ve Kürt asimilasyonculuğuna karşı çıkıp, ‘Zazaca Kürtçe değil, Zazalar Kürt değil’ başlığı altında iki basın açıklaması yayınladılar;

Asimilasyon konusu hakkında son olarak şunu belirtmek gerekir: Komşu bir halkı altetme dürtüsü, etnik varlığını inkâr etme, dilini önemsiz bir lehçeye indirgeyip tahribetme, sadece insanı aşağılamakla kalmayıp, insanlık düşmanı bir baskı ve imha ideolojisidir ve mahkum edilmelidir. Burada özellikle katmerli bir şekilde yürütülen Zaza düşmanlığı mahkum edilmelidir.
Dr. Zülfü Selcan